Ένα απ’ τα πιο δύσκολα πράγματα σ’ αυτή την παλιοζωή είναι το να γράφης ‘‘γι’ αυτοκίνητα’’. Ένα απ’ τα πιο δύσκολα και απ’ τα πιο άχαρα. Κι αυτό, γιατί: α) Δεν γράφεις γι’ αυτοκίνητα αλλά για τους ανθρώπους που αγοράζουν και ζουν με τ’ αυτοκίνητα και β) Δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα μεταφορικά μέσα άξια να τους αφιερώση κανείς το μελάνι του και την προσοχή του. Στην περίπτωσή μας, υπάρχει μια καλά κρυμμένη παγίδα γι’ αυτόν που, καλά ή κακά, ενεπλάκη σ’ αυτό το είδος της δημοσιογραφίας. Μπορεί- αν δεν είναι προσεκτικός- να κάνη το αυτοκίνητο σκοπό και το αυτοκίνητο- ή οποιαδήποτε άλλη μηχανή- δεν είναι σκοπός, αλλά μέσον. Αν πέση σ’ αυτή την παγίδα τότε καλά θα κάνη να δοκιμάση το χέρι του στους αγώνες Γκραν Πρι, γιατί μόνο εκεί μπορεί να ευδοκιμήση… Σαν οδηγός αγώνων. Αν δεν πέση- και πιστεύω ότι εγώ δεν έπεσα- τότε μπορεί να δη τα πράγματα ψυχρότερα με τα υπέρ τους και τα κατά τους. Και τ’ αυτοκίνητο έχει υπέρ, αλλά, τώρα τελευταία, έχει αρχίσει να συγκεντρώνη πολλά ‘‘κατά’’. Τόσα που αυτόματα σε μεταφέρουν στην παράγραφο (Β) η οποία λέει ότι δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα μεταφορικά μέσα άξια να τους αφιερώση κανείς κλπ.

Τα περισσότερα είναι αντιοικονομικά, μεγάλα χωρίς λόγο, κακά σχεδιασμένα, πολλές φορές επικίνδυνα… Αυτοί που τα έφτιαξαν δεν χρησιμοποίησαν το μυαλό τους, αλλά τις έρευνες των τμημάτων ‘‘μάρκετινγκ’’ των εργοστασίων. Οι έρευνες αυτές έδειξαν ότι ο κ. Σμίθ ήθελε ‘‘φουσκωμένα φτερά’’, ο κ. Σρεντερφόκεν ήθελε μεγάλη, νικελένια ‘‘μάσκα’’, ο κ. Μακγκρούντερ ήθελε- όντας απ’ την ξακουστή πολιτεία της Αιόβα- φτερά κοφτά και 24 τετραγωνικά μέτρα λαμαρίνα και ο κ. Παπαδόπουλος ήθελε ‘‘με τέσσερις πόρτες και να πέφτη έτι δα πίσω’’.

Οι εγκέφαλοι συγκέντρωσαν αυτά τα στοιχεία και τ’ αποτελέσματα τα βλέπουμε γύρω μας. Αυτοκίνητα ειδικά σχεδιασμένα για να κάνουν οποιαδήποτε άλλη δουλειά απ’ αυτές που υποτίθεται ότι έπρεπε να κάνουν.

Τεράστια κομμάτια λαμαρίνας τοποθετούνται μόνο για την αμφισβητήσιμη ‘‘αισθητική’’ του αντικειμένου. Χώροι καταστρέφονται για να δεχθούν παλιοσίδερα που υποτίθεται ότι είναι αναρτήσεις. Το κακόγουστο πλαστικό έχει τη γιορτή του και οι κινητήρες είναι σιδερένια μπλοκ απ’ την εποχή των σπηλαίων. Κι ένας κόσμος ολόκληρος κλωτσάει λάστιχα, κλείνει πόρτες κι αγοράζει και δεν δίνει δεκάρα για το αύριο, που είναι πραγματικό αύριο, αφού εκείνη την ημέρα σκοτώνεται.

Ο ειδικός δημοσιογράφος πρέπει να είναι σε θέση να ξεχωρίζη τα τραγικά αυτά λάθη που, εκτός απ’ τον κίνδυνο που μεταφέρουν, κάνουν και γενικότερο κακό στον πλανήτη μας με την ασύστολη σπατάλη υλικών που τα διακρίνει. Πρέπει να μάχεται για την ανεξαρτησία που προσφέρει τ’ αυτοκίνητο, αλλά να πολεμά και τη δουλεία που επιβάλλει στον σύγχρονο άνθρωπο. Πρέπει να κοιτά διαρκώς γύρω του και να βοηθά κάθε προσπάθεια που μειώνει τον κίνδυνο και την σπατάλη.

Δέκα χρόνια τώρα γράφω ότι τα μεγάλα αυτοκίνητα είναι άχρηστα. Ότι δεν εξυπηρετούν παρά μόνο άρρωστα ‘‘εγώ’’. Άλλα τόσα χρόνια γράφω ότι το να σχεδιάσης και να κατασκευάσης ένα καλό μικρό αυτοκίνητο είναι πιο δύσκολο από το να σχεδιάσης ένα μεγάλο αυτοκίνητο. Το ίδιο κάνουν και πολλοί άλλοι συνάδελφοι σ’ όλο τον κόσμο, συνάδελφοι που δεν έχουν κάνει το ‘‘αυτοκίνητο’’ σκοπό. Και σιγά- σιγά όλο και περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι δεν είναι δυνατόν να τους εξαπατούν με νίκελ και ‘‘φτερά’’ και κακόγουστα πλαστικά. Τα κακά μεταφορικά μέσα μένουν απούλητα στις εκθέσεις. Οι άνθρωποι δεν κλωτσούν πια τα λάστιχα ούτε κλείνουν τις πόρτες, σαν κριτήρια για την αγορά του αυτοκινήτου τους.

Σκέπτομαι, λοιπόν, ότι, αν έχω βάλει έστω κι ένα μικρό πετραδάκι στο χτίσμα της Κατανοήσεως, τότε δεν πρέπει να απέτυχα στη δουλειά μου. Έστω κι αν αυτή είναι να γράφω γι’ αυτοκίνητα. Για αντικείμενα που είναι μέσα κι όχι σκοποί στη ζωή μας.

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΘΑΣ

Κάθε 7 μέρες

• Οργασμός για το ‘‘μετρό’’ της πόλεως των Αθηνών. Διαβάζω μάλιστα ότι άρχισαν και οι πρώτες μάχες για το ποιος θα το εκμεταλλευθή. Ελπίζω να γίνη πραγματικότης αυτό το όνειρο. Είναι πράγματι θαυμάσιο. Θυμάμαι ότι επί τέσσερα χρόνια στο Λονδίνο δεν σκέφθηκα ποτέ το αυτοκίνητο. Το ‘‘τιούμπ’’ με πήγαινε όπου ήθελα γρήγορα και άνετα.

• Ευχαριστεί και η στήλη για την ανταπόκριση στην έκκλησή της σχετικά με το θέμα της ναφθαλίνης στη Βενζίνη. Η BP έκανε πειράματα και κάποια άλλη εταιρία απήντησε κι αυτή αλλά προτίμησε την ανωνυμία. Το πρόσθετο δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό, γι’ αυτό σταματήστε να ταράζετε τον φαρμακοποιό της περιοχής σας.

• Αυτοκίνητο (04-12-1970)
• Κινείσθε αριστερά; Εγώ πάω δεξιά… (18-01-1971)
• Αυτοκίνητο (02-07-1971)
• Αυτοκίνητο (16-07-1971)
• Καταργήστε το ‘‘όριο’’ (30-07-1971)
• Αυτοκίνητο (02-09-1971)
• Πού ξεφύτρωσαν τόσοι ειδικοί; (05-11-1971)
• Αυτοκίνητο (02-12-1971)
• Αυτοκίνητο (23-12-1971)
• Αυτοκίνητο (30-12-1971)
• Αυτοκίνητο (03-02-1972)
• Αυτοκίνητο (10-02-1972)
• Λοιπόν; Σκοτώνει η ταχύτης; (02-03-1972)
• Γραφή σε άσχετον: Κύριε εγκληματείτε (16-03-1972)
• Αυτοκίνητο (01-06-1972)
• Αυτοκίνητο (22-06-1972)
• Αυτοκίνητο (20-07-1972)
• Πώς να γίνετε πιλότος… (10-08-1972)
• Συνάντησα ακόμα και καλούς οδηγούς (18-08-1972)
• Αυτοκίνητο (25-08-1972)
• Αυτοκίνητο (22-09-1972)
• Αυτοκίνητο (27-10-1972)
• Η οδική ασφάλεια και πώς να την αποκτήσετε (17-11-1972)
• Αυτοκίνητο (24-11-1972)
• Αυτοκίνητο (05-01-1973)
• Το «οικογενειακό» της κ. Βασιλικής (12-01-1973)
• Το ρομάντσο του ανοιχτού δρόμου (02-02-1973)
• Αυτοκίνητο (30-03-1973)
• Αυτοκίνητο (26-04-1973)
• Αυτοκίνητο (11-05-1973)
• Αυτοκίνητο (08-06-1973)
• Η σιωπή (15-06-1973)
• Αυτοκίνητο (27-07-1973)
• Αυτοκίνητο (19-10-1973)
• Το παράπονο του κ. Μπούλη (28-12-1973)
• Φταίει δεν φταίει.. (11-01-1974)
• Οι δολοφόνοι (18-01-1974)
• Αυτοκίνητο (15-03-1974)
• Αυτοκίνητο (22-03-1974)
• Αυτοκίνητο (29-03-1974)
• Τα μονόζυγα (17-05-1974)
• Αυτοκίνητο (24-05-1974)
• Ρόδα είναι και γυρίζει... (27-06-1974)
• Ποιος σκοτώνει τα ζώα; (11-07-1974)
• Ρόδα είναι και γυρίζει... (25-07-1974)
• Ρόδα είναι και γυρίζει (22-08-1974)
• Ρόδα είναι και γυρίζει (29-08-1974)
• Ρόδα είναι και γυρίζει (12-09-1974)
• Ρόδα είναι και γυρίζει... (26-09-1974)
• Ρόδα είναι και γυρίζει... (17-10-1974)
• Ένας κύκλος στο χιόνι... (26-12-1974)